HANDBOEK ORDELIJK VERGETEN,
Het Doornroosje-scenario over het in slaap brengen van collectie

Erfgoedhuis Zuid-Holland

Streekmuseum Jan Anderson in Vlaardingen is het levenswerk van de naamgever, die ruim 150.000 objecten binnen 150 deelverzamelingen bijeenbracht in zijn lange leven. 

Het Doornroosje-scenario brengt een museaal experiment ten uitvoer: wanneer de eigenaar er zelf niet meer voor kan zorgen, wordt de integrale collectie voor tenminste één generatie in slaap gebracht. Onze kinderen en (achter)kleinkinderen kunnen veel beter dan wij nu beoordelen wat voor hen van waarde is. In plaats van de gebruikelijke krenten uit de museale pap te pikken, stellen we selectie uit door ordelijk te vergeten.

Collectiebeheer is ten diepste tijdmanagement. Vanuit de ethiek van de onthouding bepleiten we daarbij non-interventie. De ensemblewaarde van de collectie staat voorop waarbij we geconditioneerd verval accepteren. Dit kan worden bestudeerd in een Collectielab. Collecties in nood van derden kunnen tijdelijk opgevangen worden in een Refugium voor een time-out ter reflectie op handelingsopties. 

Een radicale benadering, cultuurhistorisch en museologisch goed te verantwoorden, maar in Nederland en daarbuiten niet eerder in praktijk gebracht. Het werkproces en de daaruit verkregen inzichten, getoetst op een symposium te Vlaardingen in juni 2023, zijn gedocumenteerd in deze publicatie. 

“Wat een leuk, explosief en rijk werk is dit boek geworden, als een soort wondercollectie à la Jan. Er zit van alles in, van oerdegelijk tot feestelijk fantasievol, met lange lijnen tot heftige contemporaine discussies, geweldige anekdotes, fantastisch beeldmateriaal, en verrassend kritische en informatieve bijdragen van zowat de fine fleur van de muséologie hollandaise et flamande.” [Riemer Knoop]